VIÊM GAN SIÊU VI B

VIÊM GAN SIÊU VI B

Viêm gan B là gì?

Viêm gan B là loại bệnh gan thường gặp nhất trên thế giới. Bệnh này là do siêu vi khuẩn viêm gan B (HBV) tấn công và làm tổn thương gan. Siêu vi khuẩn này lây truyền qua máu, quan hệ tình dục không an toàn, dùng chung hoặc dùng lại kim tiêm, và từ người mẹ bị nhiễm bệnh sang bé mới sinh trong thai kỳ hoặc trong khi sinh. Hầu hết người lớn bị nhiễm bệnh đều có thể loại trừ siêu vi khuẩn viêm gan B dễ dàng. Tuy nhiên, một số người lớn và hầu hết trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị nhiễm bệnh không thể loại trừ siêu vi khuẩn này và sẽ bị nhiễm bệnh mạn tính (suốt đời).

Đặc điểm dịch tễ học

Hiện Tổ chức Y tế thế giới ước tính có khoảng 400 triệu người nhiễm HBV, chia làm 3 khu vực chính:

Vùng dịch lưu hành mạnh: tỷ lệ HBsAg (+) 5-20% như Đông Nam Á, Trung Quốc và Châu Phi.
Vùng lưu hành trung bình: tỷ lệ HBsAg (+) 1-5% như ở Châu Âu, Nam Mỹ, Đông Âu…
Vùng dịch lưu hành thấp: tỷ lệ HBsAg(+) 0,1-1% như ở Úc, Bắc Mỹ, Tây Âu ...

Việt Nam nằm trong khu vực dịch lưu hành mạnh, tỷ lệ HBsAg theo 1 số điều tra là 15 - 20%, không khác biệt giữa các nhóm tuổi.

Viêm gan B có hai loại:

Viêm gan cấp tính:

Viêm gan B cấp tính có thể kéo dài đến sáu tháng (có hoặc không có triệu chứng) và những người bị nhiễm bệnh có thể lây siêu vi khuẩn sang người khác trong thời gian này.
Các triệu chứng của bệnh cấp tính có thể bao gồm chán ăn, đau khớp và cơ, sốt nhẹ, và có thể là đau dạ dày. Mặc dù hầu hết mọi người không có triệu chứng, nhưng chúng có thể xuất hiện sau 60-150 ngày sau khi nhiễm bệnh, với thời gian trung bình là 3 tháng. Một số người có thể có các triệu chứng nghiêm trọng hơn như buồn nôn, nôn mửa, vàng da (vàng mắt và da), hoặc sưng dạ dày

Viêm gan mạn tính:

Những người dương tính với siêu vi khuẩn viêm gan B trong hơn 6 tháng (sau ngày có kết quả xét nghiệm máu đầu tiên) được chẩn đoán bị bệnh mạn tính. Điều này có nghĩa là hệ miễn dịch của họ không thể loại bỏ siêu vi khuẩn viêm gan B và siêu vi khuẩn này vẫn tồn tại trong máu và gan của họ. Có những cách hiệu quả để điều trị và kiểm soát bệnh mạn tính, nhưng hiện không có phương pháp chữa trị. Nếu bạn bị bệnh mạn tính, siêu vi khuẩn sẽ vẫn tồn tại trong máu của bạn trong suốt phần đời còn lại.
Những người bị viêm gan B mạn tính có thể vô tình lây siêu vi khuẩn sang người khác. Viêm gan B mạn tính cũng có thể dẫn đến các bệnh gan nghiêm trọng, chẳng hạn như xơ gan hoặc ung thư gan. Không phải ai bị bệnh mạn tính cũng sẽ bị bệnh gan nghiêm trọng. Tuy nhiên, họ có nguy cơ cao hơn những người không bị nhiễm bệnh.
Nguy cơ nhiễm viêm gan B mạn tính liên quan đến độ tuổi mà một người bị nhiễm siêu vi khuẩn viêm gan B lần đầu tiên:

90% trẻ mới sinh và bé bị nhiễm bệnh sẽ bị nhiễm viêm gan B mạn tính
Lên đến 50% trẻ nhỏ bị nhiễm bệnh (1-5 tuổi) sẽ bị nhiễm viêm gan B mạn tính
5-10% người lớn bị nhiễm bệnh sẽ bị nhiễm viêm gan B mạn tính

Xét nghiệm chẩn đoán Viêm gan B:

Loạt xét nghiệm máu để chẩn đoán viêm gan B chỉ cần một mẫu máu nhưng bao gồm ba xét nghiệm cần thiết để đưa ra chẩn đoán cuối cùng:

HBsAg (kháng nguyên bề mặt viêm gan B): Kết quả xét nghiệm HBsAg "dương tính" hoặc “có phản ứng” nghĩa là người đó bị nhiễm siêu vi khuẩn viêm gan B, có thể là bệnh "cấp tính" hoặc "mạn tính". Những người bị nhiễm bệnh có thể lây siêu vi khuẩn sang người khác qua máu của họ.
HBsAb hoặc anti-HBs (kháng thể bề mặt viêm gan B): Kết quả xét nghiệm HBsAb (hoặc anti-HBs) "dương tính" hoặc “có phản ứng” cho thấy một người hoặc đã đáp ứng thành công với vắc-xin viêm gan B hoặc đã bình phục sau khi nhiễm viêm gan B cấp tính. Kết quả này (cùng với kết quả HbsAg âm tính) có nghĩa là bạn được miễn dịch với (bảo vệ khỏi) bệnh viêm gan B trong tương lai.
HBcAb hoặc anti-HBc (kháng thể lõi viêm gan B): HBcAb là một kháng thể vốn là một phần của siêu vi khuẩn - nó không có tác dụng bảo vệ. Kết quả xét nghiệm HBcAb (hoặc anti-HBc) "dương tính" hoặc "có phản ứng" cho thấy tình trạng nhiễm bệnh trong quá khứ hoặc hiện tại. Giải thích kết quả xét nghiệm này phụ thuộc vào kết quả của hai xét nghiệm còn lại. Sự xuất hiện của nó cùng với kháng thể bề mặt bảo vệ (HBsAb hoặc anti-HBs dương tính) cho thấy tình trạng nhiễm bệnh trước đó và đã bình phục. Với người nhiễm bệnh mạn tính, nó thường xuất hiện với siêu vi khuẩn (HbsAg dương tính).

Xét nghiệm chẩn đoán viêm gan B ở đâu?

Các bệnh viện hoặc phòng khám đa khoa hay các trung tâm xét nghiệm y khoa có thể thực hiện loạt xét nghiệm này.

Tại Trung tâm xét nghiệm Fastex ở Phòng khám Đa khoa Gentical Lạc Long Quân – 951A Cách mạng Tháng tám, Phường 7, Quận Tân Bình, TP.HCM cũng có thực hiện xét nghiệm này. Bên cạnh đó nếu kết quả của bạn là không nhiễm viêm gan B, bạn có thể trực tiếp tham khảo và chích vaxcine ngừa viêm gan B ngay tại phòng khám.

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

Bệnh viêm gan vi rút – Cục Y tế Dự Phòng, Bộ Y Tế
Thông tin chung và xét nghiệm chẩn đoán viêm gan B – Hepatitis B Foundation.